Tuning Fiat Ducato: meer vermogen voor de camper

Herinner je je nog de tv-serie Knight Rider uit de jaren 80? Telkens wanneer hoofdrolspeler David Hasselhoff meer kracht nodig had in zijn superauto K.I.T.T. drukte hij gewoon op een knop om over te schakelen naar de turbomodus. Destijds was dit nog toekomstmuziek. Omdat moderne auto’s echter vol zitten met computertechnologie kan het vermogen vandaag de dag daadwerkelijk worden verbeterd door een aanpassing van de voertuigchip, zelfs bij campers.

Wat is chiptuning?

De meeste moderne automotoren benutten hun volledige potentieel niet, maar hebben nog ruimte voor verbetering. Hier komt chiptuning in beeld. Door een latere wijziging van de elektronische motorbesturing worden alle reserves benut en het volledige potentieel van de motor uitgeput.

Hoe is dat mogelijk? De motoren die tegenwoordig worden gebruikt zijn standaardmotoren, die voornamelijk verschillen in de gebruikte software en niet in de hardware. Mechanica, cilinderinhoud en cilinders kunnen grotendeels identiek zijn, maar er zijn aanzienlijke verschillen in de motorbesturing en de gebruikte chips.

Chiptuning maakt gebruik van dit feit: door herprogrammering van de motorbesturing of door het toevoegen van een extra tuningchip worden parameters zoals injectiedruk of ontstekingstijdstip van de cilinders in realtime veranderd en geoptimaliseerd overgebracht naar de motor. Resultaat: meer pk’s en een hoger koppel, en dat terwijl nog steeds dezelfde motor onder de motorkap zit.

Hoe werkt de tuning bij motoren in de Fiat Ducato?

Er zijn verschillende manieren om de populaire Fiat Ducato-motoren in campers te tunen.

Tuningbox

Hierbij wordt een extra besturingseenheid tussen de motor en de motorbesturing geïnstalleerd. De tuningbox manipuleert de sensorwaarden die door de motor worden uitgegeven, bijvoorbeeld de cilinderdruk, waardoor de motorbesturing meer vermogen levert. De installatie is vrij eenvoudig zelf uit te voeren, bovendien kan de tuningbox ook eenvoudig worden verwijderd.

Herprogrammering van de chip (OBD-tuning)

Bij deze tuningvariant wordt de chip in de motorbesturing van de Fiat Ducato opnieuw geprogrammeerd. De gegevens uit de besturingseenheid worden opgehaald via de zogenaamde OBD2-interface (Onboard-Diagnose) en overgedragen naar een extern apparaat. Vervolgens wordt de oorspronkelijke programmering overschreven en met de nieuwe parameters op de besturingseenheid geladen.

Vervanging van de chip

Een volledige vervanging van de besturingschip is vooral nodig bij oudere voertuigen (bouwjaar 1999 en ouder) die niet beschikken over de OBD2-interface of waarvan de besturingseenheid niet opnieuw kan worden geprogrammeerd. Hierbij wordt de oude chip verwijderd en vervangen door een chip met geoptimaliseerde waarden. Dit kan het beste worden gedaan door een gespecialiseerde werkplaats.

Eco-tuning voor campers

De zogenaamde eco-tuning is een speciale vorm van chiptuning voor campers. Hierbij wordt de chip geoptimaliseerd zodat er eerder wordt geschakeld naar een hogere versnelling en de camper gemiddeld met lager toerental rijdt. Dit leidt tot een lager brandstofverbruik van wel 20% minder en minder slijtage.

Hoeveel extra vermogen is mogelijk?

De vermogenswinst bij de motor van de Fiat Ducato is afhankelijk van het specifieke basismodel. Een Fiat Ducato Multijet 120 met een oorspronkelijk vermogen van 120 pk kan na optimalisatie bijvoorbeeld 150 pk bereiken, wat neerkomt op een winst van 30 pk. Bovendien wordt het koppel verhoogd van 320 Nm naar 390 Nm. Gemiddeld mag je rekenen op een toename van het vermogen van ongeveer 25% voor campers op basis van de Fiat Ducato.

Het extra voordeel is met name merkbaar bij klimmen. Een camper met 120 pk, die moeite heeft met een berg, presteert aanzienlijk beter met een getunede motor. Voor eco-tuning zijn er tot nu toe geen betrouwbare onderzoeken over hoeveel het brandstofverbruik daadwerkelijk afneemt. Fabrikanten spreken van 15 tot 25% lager verbruik bij eco-tuning. Natuurlijk speelt ook het individuele rijgedrag hierbij een rol.

Hoe duur is de tuning van een Fiat Ducato?

Er zijn aanzienlijke prijsverschillen bij chiptuning voor campers. Op internet zijn bijvoorbeeld tal van aanbieders te vinden die tuningboxen al voor minder dan € 100,- verkopen. Dergelijke koopjes moet je vermijden, omdat dit meestal onbetrouwbare aanbiedingen zijn. Hoogwaardige chiptuning begint bij ongeveer € 300,-. Voor campers op basis van de Fiat Ducato mag je rekenen op prijzen van ongeveer € 700,- tot € 800,-.

Voordelen van tuning van een Fiat Ducato

• Meer prestatie. Het meest voor de hand liggende voordeel is een beter rijgedrag en meer rijplezier. Vooral bij het wegrijden en bij stijgingen kan de tuning zorgen voor een aanzienlijk comfortabeler rijgevoel.
• Goedkoper dan een nieuwe aanschaf. Een ander groot voordeel zijn de aanzienlijk lagere kosten in vergelijking met een nieuwe aanschaf. Een nieuwe chip kost slechts een paar honderd euro, terwijl een nieuwe auto tienduizenden euro’s kost.
• Geen ingewikkelde ombouw nodig. De installatie van tuningboxen of OBD-tuning kan met enige technische kennis relatief eenvoudig zelf worden uitgevoerd. Een bezoek aan de werkplaats is vaak niet per se nodig.

Nadelen van tuning van een Fiat Ducato

• Snellere slijtage. Meer vermogen leidt ertoe dat de camper vaker op het hoogste prestatieniveau rijdt. Dit betekent logischerwijs ook dat componenten zoals de koppeling, versnellingsbak of remmen zwaarder worden belast en sneller slijten.
• Problemen bij de APK. Een wijziging van de motorbesturing kan ertoe leiden dat in de werkplaats geen juiste testwaarden meer worden weergegeven. Dit kan vooral bij de algemene periodieke keuring (APK) een probleem vormen.
• Softwareproblemen. Fouten en bugs in de nieuwe software kunnen ertoe leiden dat de besturingseenheid niet of niet correct functioneert. Technische defecten als gevolg van te hoge temperaturen, een te hoge injectiedruk en turbolader-toerentallen zijn mogelijk.

Waar je op moet letten bij chiptuning

• Vermijd goedkope aanbieders met onrealistische beloften (30% of meer vermogen) en investeer je geld in een betrouwbare tuningaanbieder.
• Alle wijzigingen moeten in de voertuigpapieren worden geregistreerd.
• De verzekering moet op de hoogte worden gesteld van de voertuigtuning.
• Bekijk hier alle relevante wetten voor campers en caravans.
• Tuning is een technische ingreep. Hierdoor vervalt in de meeste gevallen de fabrieksgarantie.
• Als je je getunede camper verkoopt, moet de nieuwe eigenaar op de hoogte worden gesteld van de tuning, omdat deze anders zonder vergunning rijdt.
• De uitstootwaarden van een getunede camper kunnen verslechteren.

Foto: © Mies – stock.adobe.com