Caravan winterklaar maken: de ultieme gids (+ checklist)

Bij het winterklaar maken van de caravan draait het vooral om het voorkomen van vorstschade en het beschermen van de boordtechniek van het voertuig. Daarom verdienen het watersysteem, gas en de elektriciteit je speciale aandacht. Het is ook belangrijk dat de batterij niet te diep wordt ontladen en aan capaciteit verliest.

Caravan winterklaar maken – maar hoe?

Voordat je de winterstop ingaat, is het verstandig de caravan grondig te reinigen. Tegelijkertijd kun je de caravan controleren op eventuele kleine schade en deze direct voor de winter repareren. Daarna zorg je ervoor dat het voertuig op een droge, goed geventileerde plaats staat. Tijdens de wintermaanden moet je regelmatig de caravan controleren.

Zoals je ziet, is er veel te doen – laten we de taken maar eens nalopen.

Voor het winterklaar maken: de caravan grondig schoonmaken

Allereerst moet je je caravan of caravan aan de buitenkant grondig schoonmaken. Autoshampoo, spons en een zachte lansborstel zijn daarbij uitstekende hulpmiddelen. En natuurlijk ontdoe je het voertuig ook van stof, zand en spinnenwebben.

Buitenkant reinigen

Controleer de caravan allereerst op grove vuile plekken zoals bladeren en modder, omdat hier roest kan ontstaan. Vooral bij het frame en de onderkant moet je roestvorming vermijden.

• Voor het wassen zeep je het voertuig het beste volledig in met autoshampoo.
• Vervolgens reinig je het oppervlak grondig met een doek of spons.
• Ook de afvoeren en rubberen afdichtingen van deuren en drempels van het kampeervoertuig moet je grondig reinigen, omdat ze tijdens de winter kwetsbaar kunnen worden.
• Gebruik hiervoor uitsluitend siliconenvrije reinigingsmiddelen uit de speciaalzaak.
• Voor de acrylglasramen zijn er speciale reinigers.
Bij de buitenwas is het ook handig om de onderkant van het voertuig te reinigen. Hier verwijder je aarde en zand die zich mogelijk hebben opgehoopt. En nog een tip: vergeet bij het schoonmaken van het voertuig de luifel niet. Deze moet voor de winter droog en schoon zijn.

Interieur van de caravan onder handen nemen

Bij het schoonmaken van het interieur stofzuig je eerst het hele voertuig en reinig je vervolgens meubels en andere interieuronderdelen. Vergeet daarbij de koelkast niet, anders kunnen er onaangename geuren ontstaan. Het is aan te raden de koelkast in de winter open te laten. Je kunt bijvoorbeeld een doek in de deur klemmen.

Ventileren

Bij het schoonmaken van het interieur laat je het voertuig het beste helemaal luchten. Open alle ramen, deuren en dakluiken (als je onder een afdak staat), net als alle kasten en laden binnenin. Zelfs tijdens de winterstop moet je de caravan regelmatig ventileren. Dit kan het beste op zonnige, droge dagen.
Smeren, waxen en roest voorkomen

Als het kampeervoertuig schoon is, moet je het ook vooral zo laten en eventuele schade direct herstellen. Werk roestige plekken bij, behandel lakbeschadigingen met lakverzorgingsmiddel en controleer de onderkant op beschadiging.

• Let hierbij vooral op gevoelige houten vloeren.
• Let ook op kwetsbare plekken en behandel de rubbers en deurdichtingen met siliconenspray, vaseline of talk om ze winterklaar te maken.
• Vet de gewrichten van de remstang, rubberen veerelementen en scharnieren van de kruissteunen in om vastvriezen te voorkomen.

Haal de caravan leeg

Over het algemeen is het verstandig alle vloeistoffen die kunnen bevriezen uit de caravan te verwijderen voordat de winterstop begint. Ook voedsel haal je uit de caravan of camper, omdat dit mogelijk muizen en ongedierte aanlokt. Minder problematisch zijn conserven en luchtdicht verpakte voedingsmiddelen.

Controleren van antivries en brandstoftank vullen

Volgende stap: controleer het niveau van de ruitensproeiervloeistof van je caravan.

• Zit er genoeg vloeistof in? Zo niet, dan moet je dit zeker bijvullen.
• Controleer ook het koelwater op antivries en vul indien nodig aan.
• Hiervoor zijn er antivriesmeters verkrijgbaar bij de bouwmarkt, en veel werkplaatsen voeren deze test gratis uit.

Je voertuig moet ook volgetankt zijn, bij voorkeur met winterdiesel. Dit voorkomt de vorming van condenswater door lage temperaturen aan de binnenkant van de tankwand. Zo voorkom je corrosieschade als de tank van metaal is.

Waterleidingen aftappen

Een van de belangrijkste punten bij het winterklaar maken van de caravan is het aftappen van de waterleidingen, omdat je de verwarming voor de tanks in de winterstop meestal niet kunt gebruiken. De tanks moeten daarom helemaal leeg zijn, anders zet het water uit bij bevriezing, wat de leidingen en watertanks kapot maakt. Het repareren van deze vorstschade is zeer kostbaar. Daarom ga je hier zorgvuldig te werk.

Verswatertank

Laat eerst de verswatertank leeglopen. Dit kan via het betreffende ventiel of via de kranen of dompelpomp. Het deksel van de tank open je daarom, en je laat de tank vervolgens drogen. Als de tanks leeg zijn, laat dan de kranen open. Hierdoor voorkom je dat eventuele resterende waterdruppels bevriezen en het interne mechanisme beschadigen.

Warmwaterboiler

Ook de warmwaterboiler moet je legen. Er zit ongeveer 9 liter water in, dat zich bij moderne systemen automatisch leegt als de temperatuur onder de 5°C daalt. Wie dit alvast doet, bespaart zichzelf een plas water onder de caravan. Bij oudere systemen is dit trouwens wel een must: hier kan de boiler bij temperaturen onder nul namelijk barsten.

Afvalwatertank en toiletcassette legen

Volgende punt: het legen van de afvalwatertank. Meestal gebeurt dit via een passend ventiel. Let op: bij sommige modellen moet het ventiel na het legen weer worden gesloten, omdat er bij het sluiten nog wat waterdruppels naar buiten worden gedrukt. Vergeet tijdens deze klus ook niet de toiletcassette te legen, omdat deze ook kan bevriezen.

Reinigen van de watertanks

Bij het legen van de tanks moet je het watersysteem meteen grondig reinigen om rot en schimmel te voorkomen.

• Speciale reinigingsmiddelen uit de speciaalzaak helpen je bij het verwijderen van hardnekkige algen- en bacterieaanslag.
• Vervolgens spoel je de waterleidingen, pompen, filters en de warmwaterboiler door.
• Daarna spoel je de verswatertank en de vuilwatertank van het chemisch toilet nogmaals door.

Gasvoorziening in de caravan afsluiten

Tijdens de winterstop heb je geen gasvoorziening in de caravan nodig. Daarom moet je de gasflessen in de caravan dichtdraaien, loskoppelen en van het gastoevoersysteem halen. Regelaars en rubberen slangen overleven de koude temperaturen het best als je ze vorstvrij bewaart. Met beschermkapjes en winterhoezen bescherm je de buitenopeningen van de koelkast, de caravanverwarming en de boiler.

Caravan winterklaar maken: boordtechniek winterklaar maken

Zorg er eerst voor dat het voertuig helemaal zonder stroom is. Als je een hoofdschakelaar hebt, werkt dit het beste. Vervolgens verwijder je alle verbruikers in het voertuig. Houd er rekening mee dat sommige kleine apparaten (bijvoorbeeld verwarming en koelkast) mogelijk permanent zijn aangesloten en zelfs tijdens de winterstop kleine hoeveelheden stroom verbruiken.

Batterijen opladen en diepontlading vermijden

Omdat kleine apparaten mogelijk zelfs tijdens de winterstop stroom trekken, moet je de start- en serviceloodaccu voor het winterklaar maken volledig opladen. Bij lage temperaturen kan het anders gebeuren dat de batterij te veel ontladen raakt en permanente schade oploopt.

• Dit wordt diepontlading genoemd – de batterij verliest capaciteit en kan niet meer zoveel stroom opslaan als voorheen.
• Daarom geldt: laad alle batterijen volledig op. Als je een batterijmonitor hebt, kun je daarmee de huidige laadtoestand controleren.
• In elk ander geval is het aan te raden de batterij minstens 24 uur op te laden.

Batterij regelmatig bijladen

Let erop dat je de batterij ook in de winter regelmatig bijlaadt om diepontlading te voorkomen – ongeveer elke 4 tot 8 weken. Als de parkeerplaats voorzien is van stroom moet je zelfs de onderhoudslading kiezen. Als dat niet mogelijk is: controleer de capaciteit van de batterij, koppel vervolgens de batterij los en verwijder deze volledig.

Batterij verwijderen of loskoppelen?

Als je de mogelijkheid hebt om de batterij volledig te verwijderen en op te slaan in een vorstvrije ruimte zit je in principe goed. Alternatief kun je hem ook loskoppelen om een mogelijke ontlading door kruipstroom van aangesloten verbruikers te voorkomen. In beide gevallen moet je de batterij echter van tijd tot tijd bijladen en bij accu’s met zuur de zuurstand controleren.

Waar kan ik mijn caravan in de winter parkeren?

De caravan moet tijdens de winterstop zo goed mogelijk tegen weersinvloeden beschermd worden. Ideaal is daarom een droge plek met een overkapping, bijvoorbeeld een garage of een carport. Juridisch gezien mag je je caravan ook buiten parkeren, maar niet voor langere tijd. Informatie hierover vind je in dit artikel: Caravan parkeren in woonwijken – Is dat toegestaan?

Belangrijk: als je geen overkapping hebt, bedek je de caravan met een zeil om het te beschermen tegen regen, (natte) sneeuw en andere schadelijke weersinvloeden. Het zeil moet kunnen ventileren. Als de lucht onder de hoes niet kan circuleren, kan er vocht op het voertuig komen, wat kan leiden tot schade door roest en schimmel.

Wielen omhoog zetten

Bij het winterklaar maken staat de caravan langere tijd op één plek. Dat kan belastend zijn voor de banden. Parkeer de caravan voor de winterstop daarom bij voorkeur op bokken, die je onder de assen plaatst. Op deze manier staat het voertuig los van de grond en worden de banden ontlast. Alternatief: vul de banden met ongeveer 0,5 bar onder de normale bedrijfsdruk. Met bandenkuilen van de bouwmarkt kunnen beschadigingen aan de banden door te lang stilstaan worden voorkomen.
Handrem loslaten, versnelling inschakelen

Als de handrem in het voertuig is aangetrokken, heeft deze de neiging om in de winter vast te vriezen. Daarom is het beter de handrem los te laten. De versnelling blijft echter ingeschakeld (in de eerste versnelling). Over het algemeen moet de standplaats natuurlijk zo vlak mogelijk zijn. Om wegrollen te voorkomen, kun je ook wiggen bij de banden gebruiken.

Luchtvochtigheid in de caravan voorkomen

Een veelvoorkomend probleem bij caravans en campers die te lang stilstaan, is dat er binnen in het voertuig hoge luchtvochtigheid kan ontstaan. Een mogelijke consequentie hiervan is bijvoorbeeld schimmel. Naast regelmatig luchten kan speciaal ontvochtigergranulaat hier de oplossing zijn.
Een andere mogelijkheid is om de caravanverwarming te activeren met behulp van een vorstwachter. Dit apparaat schakelt in wanneer de temperaturen onder een bepaalde waarde zakken. Hierbij wordt echter wel stroom verbruikt. Zorg er in dit geval voor dat de batterij regelmatig wordt geladen en niet te veel wordt ontladen.

Alarmsysteem voor kampeervoertuigen: waarom de aanschaf zinvol is

Caravans en campers beloven een rijke buit, maar ze zijn tegelijkertijd niet zo goed beveiligd als een huis. Een caravan in de winterstop moet niet onbeschermd worden achtergelaten. Daarom moet je je caravan beveiligen met een alarmsysteem. We helpen je hiermee en beantwoorden de belangrijkste vragen over dit onderwerp.

Hoe kan ik mijn caravan winterklaar maken? Praktische checklist

Zo… dat waren al behoorlijk wat dingen om rekening mee te houden. Maar geen zorgen – het winterklaar maken van een caravan is eigenlijk niet zo heel moeilijk. Om je op weg te helpen, hebben we hier nogmaals alle punten samengevat in een overzichtelijke checklist.

Inspecteren en reinigen

• Controleer de caravan op grof vuil (bladeren, aarde, et cetera). Vooral bij het frame en de onderkant moet roestvorming worden vermeden.
• Ventileer de caravan en maak deze van binnen en van buiten grondig schoon, ook deuren en ramen.
• Controleer op lakschade en andere kleine schade en repareer deze direct.
• Polijst de lak en verzegel deze met was.
• Bescherm met vaseline dichtingen van ramen en deuren evenals rubberen veerelementen tegen slijtage.

Water, gas en boordtechniek

• Tank het voertuig vol.
• Voeg antivries voor koelvloeistof en ruitensproeier toe om bevriezing te voorkomen.
• Leeg alle watertanks (vers water, warm water, afvalwater, toiletcassette en toilet).
• Reinig de tanks en ventileer deze goed.
• Maak de kunststof tank leeg, vul de stalen tank. Bij dieselvoertuigen met kunststof tank moet de tank leeg zijn om de vorming van bacteriënkolonies te voorkomen.
Bij dieselvoertuigen met stalen tank moet de tank vol zijn om corrosie te voorkomen.

• Spoel waterleidingen, pomp, filters en warmwaterboiler door.
• Draai alle gasflessen dicht, koppel los en maak de gasinstallatie vrij van druk. Dek buitenaansluitingen af met beschermkappen.
• Haal de boordtechniek van het stroomnet (hoofdschakelaar uitschakelen, batterij loskoppelen of verwijderen).

Accu en lading

• Laad alle batterijen (start- en serviceloodaccu) volledig op.
• Koppel batterij los of verwijder deze. Bij langer parkeren moet je de batterij regelmatig bijladen.
• Controleer de batterijcapaciteit.
• Accu met zuur: controleer het zuurniveau en vul indien nodig bij met gedestilleerd water.

Parken en op bokken zetten

• Kies voor opslag een droge, geventileerde plek met overkapping of ademend zeil.
• Zet de banden op bokken of verlaag de bandenspanning.
• Laat de handrem los, zet het voertuig in de eerste versnelling.
• Ventileer binnen regelmatig om hoge luchtvochtigheid te voorkomen (gebruik eventueel ontvochtigergranulaat).
• Installeer of activeer het alarm- of beveiligingssysteem.

Met deze checklist ben je goed voorbereid op de winterstop. En dan? Nu is het tijd om te ontspannen en te genieten van de winter, terwijl je caravan veilig en winterklaar staat opgeborgen. In het voorjaar kun je dan weer vol energie op pad. Veel plezier en een fijne wintertijd gewenst.