Caravan winterklaar maken: tips voor winterkampeerders

Winterkamperen in een caravan, het kan dus. Maar alleen als de caravan de koude temperaturen aan kan. Bijna alle moderne caravans zijn uitgerust met deugdelijke gasverwarming en geïsoleerde wanden. Zoals gezegd zijn er speciale, winterbestendige caravanmodellen die bijzonder geschikt zijn voor lage temperaturen. Het ombouwen van een normale zomercaravan voor winterkamperen is daarentegen nogal een klus.

Wanneer is een caravan winterklaar dan wel winterbestendig?

Is de caravan winterbestendig of alleen winterklaar? Daar zit een verschil in. In het laatste geval kan de caravan volledig worden gebruikt bij temperaturen tot 0°C, zonder beperking van het comfort. De caravan is echt winterbestendig als hij ook bij temperaturen tot -15°C snel kan worden opgewarmd. Hiervoor wordt de caravan getest volgens de DIN-norm EN 1645-1. Het ligt er dus aan wat je route dan wel bestemming is.

Testmethode voor caravans volgens DIN EN 1645-1

Om een caravan winterproof te kunnen verklaren, schrijft de DIN-norm EN 1645-1 de volgende testprocedure in vier fasen voor. Het meetpunt tijdens de test bevindt zich 1 meter boven de binnenvloer van het voertuig in het midden van het woongedeelte. Er zijn ook vijf andere meetpunten. Deze mogen niet meer dan 7°C afwijken van de eerste meting. Hoe gaat zo’n test in zijn werk?

• 1. Afkoelen: in de eerste fase wordt de caravan afgekoeld tot een temperatuur van -15°C Celsius over een periode van 15 uur.
• 2. Inschakelen van de verwarming: na afkoeling wordt het verwarmingssysteem ingeschakeld. Het interieur van de caravan moet zo snel mogelijk worden opgewarmd. Het doel is om binnen 20 uur de temperatuur van minimaal 20°C te bereiken.
• 3. Stabiliseren: zodra de gewenste temperatuur is bereikt, wacht men 1 uur totdat de warmte zich door de caravan heeft verspreid. Vervolgens wordt het watersysteem gevuld.
• 4. Watersysteem testen: bij de laatste stap wordt gecontroleerd of de water- en andere leidingen nog goed werken en niet bevroren zijn.

Test geslaagd: Caravan is winterbestendig
Als de caravan alle vier de testprocedures doorstaat, is deze winterbestendig volgens niveau III. Als de caravan alleen de eerste twee fasen van de test haalt (temperatuur van -15°C tot + 20°C binnen 2 uur) wordt deze als winterklaar beschouwd. Een soortgelijke procedure is gebruikelijk voor campers. De corresponderende norm voor campers is DIN EN 1646-1.

Winterbestendige caravan

Je kunt een normale zomercaravan meestal gebruiken, zelfs bij temperaturen met één cijfer, omdat bijna alle modellen voldoende isolatie en goede verwarming hebben. Maar wat als je ook op écht koude winternachten in een caravan wilt slapen zonder het koud te krijgen? In dat geval kun je het beste uitkijken naar een winterbestendig model of een speciaal winterpakket bestellen bij aankoop.

Isolatie

Om bij vorst een aangenaam binnenklimaat te bereiken, moeten de buitenwanden voldoende geïsoleerd zijn. De standaard is hier de zogenaamde sandwichconstructie van aluminium en piepschuim. Een goede richtlijn is 31 mm voor de wanden, ongeveer 39 mm voor het dak en ongeveer 47 mm voor de vloeren.

Verwarming

Ook de verwarming is belangrijk. Veel winterbestendige caravans hebben een ventilator geïnstalleerd die warme lucht via ventilatieopeningen richting interieur transporteert. De warmte wordt echter relatief ongelijk verdeeld in het interieur, omdat de lucht het warmst is bij die openingen. Waterverwarmingssystemen met een convector zijn efficiënter. Deze verwarmen het water eerst en pompen het vervolgens in de convector. Hierdoor wordt de warmte gelijkmatiger verdeeld en warmt het interieur dus sneller op.

Luchtstroom

Bij het bouwen van het voertuig wordt idealiter een optimale luchtcirculatie gecreëerd. Dit voorkomt vorming van condens en vocht in het voertuig.

Plaatsing van de watertanks

In een winterbestendige caravan moeten de drinkwatertanks zich in het verwarmde interieur van het voertuig bevinden. In het beste geval lopen de waterleidingen langs de verwarmingsbuizen. Als het verwarmingssysteem bij bijzonder koude temperaturen toch zijn grenzen bereikt, is het gebruik van een verwarmingselement aan te bevelen.

Winterpakket voor caravans

De hierboven genoemde eigenschappen zijn alleen met veel kosten en moeite te realiseren bij een verouderde of niet-winterbestendige caravan. Als je weet dat je ook in de winter gaat kamperen, is het dus zinvol om bij de aanschaf van een caravan meteen een zogenaamd winterpakket te bestellen. Dit pakket bevat meestal een extra elektrische kachel en/of een warmwaterboiler. Daarnaast zijn er extra opties zoals een gasdrukregelaar, vloerverwarming, verbeterde isolatie (bijvoorbeeld met XPS-schuim of piepschuim) en bijzonder goed isolerende winterhoezen voor de voor- en achterkant van het voertuig.

Welke caravans zijn winterbestendig?

Zoals gezegd hebben bijna alle moderne caravans relatief goed geïsoleerde buitenwanden. Enkele modellen zijn uitermate geschikt voor het koude seizoen. In de ADAC-test in Ötztal in Oostenrijk haalden vier modellen bij buitentemperaturen van ongeveer -5°C allemaal goede tot zeer goede testresultaten:

• Adria Alpina 663 UK
• Fendt Diamant 560 SG
• Hymer Eriba Nova SL 530
• Knaus Südwind 650 UDF Scandinavische selectie

Deze caravans worden gekenmerkt door hun zeer goede isolatie (bijvoorbeeld door geïsoleerde wielkasten en geïsoleerde toegangsdeuren) en hebben een deugdelijke verwarming. De modellen Adria, Knaus en Hymer hebben waterverwarming, de Fend zelfs elektrische vloerverwarming. De isolatie werd vergeleken met een standaard zomercaravan. In dit geval daalde de kamertemperatuur binnen 20 minuten van 200°C naar 11°C. Bij Fendt en Knaus in ruim 250 minuten, bij de Adria net geen 300 en bij Hymer zelfs meer dan 350 minuten.

Hoe maak je je caravan winterklaar: onze 5 beste tips

Afgezien van het kiezen van het juiste caravanmodel zijn er enkele manieren om je huidige caravan klaar te maken voor het koude seizoen.

Neem de juiste accessoires mee

Voor de winter heb je een paar dingen nodig die in de zomer niet noodzakelijk zijn. Denk aan tractiematten zodat de banden niet wegzakken in de sneeuw, een sneeuwschep om de entree vrij te maken of thermische folie om vorstvorming op de ramen te voorkomen. Een ijskrabber is ook een must. Een luifel of voortent is handig om natte kleding, schoenen of ski’s onder te laten drogen.

Gebruik antivries

Gebruik antivries voor zowel de ruiten als de motorkoelvloeistof. Anders kan met name de motor ernstige schade oplopen en er zelfs helemaal mee ophouden. Voor de ramen gebruik je antivries die geschikt is voor temperaturen tot -25°C. Houd er rekening mee dat verschillende soorten antivries niet met elkaar gemengd mogen worden.

Controleer de gastoevoer

In de winter stook je logischerwijs meer, dus is er meer gas nodig. Met een gasfles van 11 liter kun je twee tot drie dagen vooruit, afhankelijk van het verbruik. Voor een skivakantie van een week neem je drie tot vier flessen mee. Een gasniveau-indicator is eveneens een veelgebruikt hulpmiddel.

Winterbanden monteren

In de winter krijg je wellicht te maken met gladde of zelfs ijzige wegen. Het is daarom beter om niet te vertrouwen op all-season banden, maar winterbanden met een goed profiel te kopen. Ook sneeuwkettingen mogen niet ontbreken. Voorzichtig en anticiperend rijden is in de winter vanzelfsprekend. Zorg er ook voor dat de lading goed is vastgezet.

Bescherm het watersysteem in de caravan tegen vorst

Bevroren waterleidingen en vorstschade wil je te allen tijde voorkomen. De drinkwatertanks in wintercaravans kunnen meestal worden verwarmd. Dat is anders met het reservoir voor afvalwater. Laat deze open staan en zet er een emmer onder. Dit voorkomt dat het water in de tank bevriest. Speciale antivries voor gebruik in drinkwatersystemen en afvaltanks is verkrijgbaar bij de vakhandel.

Wat is een vorstbewaker voor caravans en campers?

Zoals gezegd is het bevriezen van water in de ketels en leidingen een van de grootste uitdagingen in de winter, zelfs voor ervaren kampeerders. Een eenvoudige oplossing is de vorstbewaker, die het verwarmingssysteem in de gaten houdt, en al dan niet via een timer of thermostaat werkt. Met de Truma Frostcontrol biedt fabrikant Truma een andere oplossing. Dit is een kleine veiligheidsklep die automatisch opent vanaf een omgevingstemperatuur van ca. 3°C en de inhoud van de ketel naar buiten afvoert. Op deze manier voorkomt de Truma Frost Monitor dat water zich in de tank verzamelt en schade aanricht wanneer deze uit staat. Dit systeem werkt zonder elektriciteit – het risico op storingen is dus minimaal.

Onze tips voor mooie winterkampeerplaatsen

Nu ontbreekt er alleen nog een mooie plek om echt te genieten van je wintervakantie in een caravan. Tot slot geven we enkele tips voor campings in Duitsland en op andere plekken in Europa. We zetten er voor het gemak de belangrijkste kenmerken bij. De volgende zijn allemaal uitstekend beoordeeld en perfect voor een vakantie in de sneeuw.

Duitsland

Geen zin in een lange reis? Kijk dan eens naar deze geweldige wintercampings in het zuiden van Duitsland. Op naar het Zwarte Woud!

• Camping Münstertal, Baden-Württemberg: kindvriendelijk, zwembad, restaurant, campingwinkel en broodservice, honden toegestaan
• Schwarzwaldcamping Alisehof, Baden-Württemberg: kindvriendelijk, campingwinkel en broodservice, honden toegestaan
• Family-Resort Kleinenzhof, Baden-Württemberg: kindvriendelijk, zwembad, restaurant, campingwinkel en broodservice, honden toegestaan

Europa

Iets zuidelijker zijn geweldige wintercampings voor skiërs en andere wintersporters, vooral in Oostenrijk. Onze favorieten:

• Camping Seiser Alm, Trentino-Südtirol: kindvriendelijk, zwembad, restaurant, campingwinkel en broodservice, honden toegestaan
• Camping Grubhof, Salzburg: kindvriendelijk, restaurant, campingwinkel en broodservice, honden toegestaan
• Erlebnis Comfort Camping Aufenfeld, Nordtirol: kindvriendelijk, zwembad, restaurant, campingwinkel en broodservice, honden toegestaan