Veiligheidstips voor caravans – veilig op pad met de caravan

Voordat je je met de caravan in het eerste vakantieavontuur stort, moet je enkele basisregels volgen, omdat een combinatie van auto en caravan heel andere dimensies en een ander rijgedrag heeft dan een gewone personenauto. Alleen al de lengte van de combinatie maakt een groot verschil.

Belangrijk is dat je het gedrag van de caravancombinatie in bochten, bij het manoeuvreren en in gevaarlijke situaties goed kent. Want met een caravan neemt de remweg toe, maar vooral ook de rijdynamiek.

De belangrijkste factoren die dit beïnvloeden, zijn het trekgewicht van het trekkende voertuig en de kogeldruk van de caravan. Als dit je niets zegt – lees dan gerust even verder. We leggen uit wat het betekent en hoe dit van invloed is op het rijgedrag.

Basisregel voor beginners met caravans: een hoge kogeldruk stabiliseert de caravan

Elk trekkend voertuig voorziet de fabrikant van een maximale kogeldruk. Dit is de maximale kracht die verticaal op de kogel van de trekhaak mag drukken tijdens het rijden met een aanhanger (meestal 75 kg). Ook de fabrikant van de caravan geeft voor zijn aanhanger een maximale kogeldruk op, meestal 100 kg.

In de praktijk is het meestal het trekkende voertuig, de auto dus, dat de beperkende factor is voor de maximaal bruikbare kogeldruk. De maximaal toegestane kogeldruk wordt bepaald door de kleinere waarde. Deze moet echter zo volledig mogelijk worden benut, omdat een hoge kogeldruk bevorderlijk is voor de stabiliteit van het geheel. Met andere woorden: hoe hoger de kogeldruk, hoe minder de caravan geneigd is te slingeren. Bij een caravan die tot 100 km/u mag rijden, moet zelfs de hoogst mogelijke kogeldruk worden benut.

Om de optimale kogeldruk te bereiken, moet je de caravan correct bepakken. Hierdoor drukt het juiste gewicht op de trekhaak van het trekkende voertuig. Resultaat: de caravan volgt het trekkende voertuig rustiger. Hij ligt beter op de weg, laat zich beter manoeuvreren en helt ook minder over.

Bepaal de kogeldruk van het trekkende voertuig: 3 voorbeelden uit de praktijk

In welke gevallen mag de caravan vanwege de kogeldruk, die wordt toegerekend aan de auto, zwaarder worden beladen?

Voorbeeld 1: Toegestaan totaalgewicht (TTG) van de caravan is kleiner dan het toegestane trekgewicht van de auto TTG van de caravan = 1.100 kg, toegestaan trekgewicht = 1.200 kg.

• Het werkelijke gewicht van de caravan mag maximaal 1.100 kg bedragen. Hij mag niet hoger worden belast met de kogeldruk, omdat het TTG 1.100 kg is en dit niet mag worden overschreden.

Voorbeeld 2: TTG van de caravan is gelijk aan het toegestane trekgewicht van de Auto TTG van de caravan = 1.200 kg, toegestaan trekgewicht = 1.200 kg.

• Het werkelijke gewicht van de caravan mag maximaal 1.200 kg bedragen. Deze mag niet hoger worden belast met de kogeldruk, omdat het TTG 1.200 kg is en dit niet mag worden overschreden.

Voorbeeld 3: TTG van de caravan is groter dan het toegestane trekgewicht van de Auto TTG van de caravan = 1.300 kg, toegestaan trekgewicht = 1.200 kg, toegestane kogeldruk 75 kg.

• Het werkelijke gewicht van de caravan mag maximaal 1.275 kg bedragen. Deze mag worden belast met de kogeldruk, omdat het TTG 1.300 kg is en dit niet mag worden overschreden. Dit is dus de enige situatie waarin de caravan zwaarder mag zijn dan het toegestane trekgewicht met de waarde van de kogeldruk.

/ul>

Checklist: de beste tips voor vakantie met de caravan

Zodat de rit met de caravancombinatie geen onaangename verrassingen met zich meebrengt, hebben wij een paar tips voor je verzameld. Als je de volgende checklist volgt, begin je veilig aan je vakantie:

• Verdeel bij het inpakken van de caravan de last zo laag mogelijk en gelijkmatig. Plaats zware voorwerpen in de buurt van de as. Overschrijd hierbij niet de toegestane aslast en het totaalgewicht.
• Bepaal de kogeldruk. Overschrijd niet het maximale gewicht voor het trekkende voertuig of de caravan. Bij aanzienlijke onderschrijding van de opgegeven waarde (meestal ongeveer 75 kg) neemt de rijdynamiek sterk af. Meet indien nodig de werkelijke kogeldruk in ontkoppelde toestand.
• Controleer de stevige bevestiging van afneembare koppelsystemen aan het trekkende voertuig.
• Let bij het aankoppelen op een correcte vergrendeling van de koppeling en dat het veiligheidskoord aan een daarvoor bestemd oog of aan de koppelingshals is bevestigd. Houd rekening met de geldende voorschriften in het buitenland.
• Draai het neuswiel omhoog en stel het veilig af.
• Controleer verlichting – vooral achterlichten, remlichten en richtingaanwijzers. Bevestig de elektrische verbindingskabel tussen caravan en auto zodanig dat deze ook in krappe bochten niet te kort is of over de weg sleept.
• Controleer bandenspanning en corrigeer deze indien nodig. Controleer de banden op mogelijke schade. Banden mogen niet ouder zijn dan 6 jaar.
• Als tijdens de rit geen gas wordt gebruikt, draai de gaskranen dicht. Slangen hoeven niet te worden verwijderd. Plaats de beschermkap op de niet aangesloten fles.
• Sluit luiken en ramen. Regen en wind kunnen anders schade veroorzaken.
• Controleer of de dak- en fietsendrager veilig vastzitten.
• Gebruik indien nodig extra spiegels, die bij een rechtgetrokken combinatie zicht geven op de achterste verticale randen van de caravan. Dit maakt manoeuvreren gemakkelijker, maar helpt ook bij het oriënteren in bochten en bij het inhalen op de snelweg (geen dode hoek).
• Houd tijdens het rijden aanzienlijk meer afstand. Met een aanhanger neemt de remweg toe.

Eenrichtingsverkeer is een waardevolle hulp

Een klassieke beginnersfout van nieuwkomers: proberen alles alleen te doen. Dit hoeft echter helemaal niet. De bijrijder of iemand in de buurt is vast niet te beroerd om even uit te stappen om je te helpen. Een blik van buitenaf is wel zo handig bij het inparkeren en manoeuvreren in smalle straten.

De vuistregel: als je de helper in de spiegel ziet, ziet hij jou ook. Het is ook handig om van tevoren gebaren af te spreken waarmee je communiceert, omdat je elkaar niet altijd goed kunt horen.

Achteruitrijden en inparkeren

Achteruitrijden is iets wat je eigenlijk wilt vermijden met een caravancombinatie. Soms ontkom je er echter niet aan. Hierbij speelt vooral de overhang een rol, dus de afstand van de achteras tot de trekhaak.

Veel auto’s hebben een vrij korte overhang, zodat de totale lengte van de combinatie niet te lang wordt. Dit maakt manoeuvreren wat moeilijker, omdat de vooras erg ver moet draaien om met de korte hefboomwerking van de overhang de caravan nog te kunnen draaien.

Voertuigen met een langere overhang vereisen daarentegen minder stuurbewegingen, maar ze hebben ook veel minder comfort bij de vering. Het voertuig geeft aanzienlijk meer schommelbewegingen door de belasting van de kogeldruk.

Voordat je met de caravancombinatie parkeert of achteruit rijdt in smalle straten moet je eerst uitstappen en een overzicht krijgen van de situatie, bijvoorbeeld mogelijke obstakels. Schakel bij voorkeur hulp in om eventuele problemen te voorkomen.

Wat te doen bij een ongeval?

Een ongeval met de caravan is erg vervelend. Het is des te belangrijker om te weten hoe je je in het ergste geval correct moet gedragen. Als je op de weg betrokken raakt bij een ongeval moet je de volgende stappen ter plaatse uitvoeren:

• Zet de waarschuwingslichten aan.
• Rijd indien mogelijk de auto met caravan naar de zijkant van de weg.
• Trek de veiligheidsvesten nog in de auto aan en let op waar het andere voertuig stopt dat bij het ongeval betrokken was.
• Als de auto niet stopt, let dan op het kenteken, het type auto en de kleur; onthoud deze en noteer ze indien mogelijk direct.
• Beveilig de locatie van het ongeval en plaats minstens 150 meter achter het voertuig een gevarendriehoek om andere weggebruikers voor het ongeluk te waarschuwen.
• Bij bochten aan beide zijden moet je de veiligheid waarborgen. In sommige landen is het gebruik van twee gevarendriehoeken verplicht.
• Schat het ongeval in: is er alleen materiële schade of zijn er gewonden? Is het voertuig nog rijvaardig?
• Verleen indien nodig eerste hulp.
• Als er geen persoonlijk letsel is, is het voldoende om de politie te informeren via het noodnummer 112. Noteer indien mogelijk de adressen van getuigen en maak een verslag.
• Bij gewonden of onduidelijke situaties bel je de ambulance via het noodnummer 112.

Rijvaardigheidstraining

Kruip je voor de eerste keer achter het stuur met een caravan erachter, dan is het slim een rijvaardigheidstraining van de ANWB te volgen, zodat de eerste rit met de caravan veilig kan beginnen. Hier worden onder andere het juiste aankoppelen, nauwkeurig manoeuvreren en veilig bochtenwerk, uitwijken en remmen geoefend.