Met de camper in Scandinavië in de winter: ervaringen en de beste tips

Jaarlijks trekken steeds meer camperbezitters naar Scandinavië – en dan met name in de winter. Het is allang niet meer alleen weggelegd voor de warmere weken in de lente, zomer en herfst. In Zweden, Noorwegen en Denemarken is het het hele jaar door kampeerseizoen. Als je je goed voorbereidt, enkele basisprincipes in acht neemt en de reis zorgvuldig plant, kom je na het winterkamperen terug naar huis met geweldige en onvergetelijke ervaringen.

Dit staat je te wachten bij winterkamperen in Scandinavië

Bevroren rivieren en watervallen van ijs, metershoge sneeuw en het magische schijnsel van de hemel ‘s nachts. Elanden en rendieren staan te midden van het betoverende winterlandschap van Scandinavië. Als je wilt, zie je ze zelfs van dichtbij tijdens een van de gevarieerde winteractiviteiten. Toch moet je de kracht van de natuur en de soms extreme omstandigheden tijdens winterkamperen in het uitgestrekte landschap van Scandinavië niet onderschatten. Scandinavië is groot en de weersomstandigheden kunnen sterk variëren, afhankelijk van je reisbestemming.

Daarom hebben we onze ervaringen en enkele aanbevelingen voor winterkamperen voor je samengevat.

Weer- en verkeersomstandigheden in Scandinavië in de winter

We kunnen hier onmogelijk een betrouwbare weersvoorspelling geven voor kamperen in de afzonderlijke wintermaanden. Over het algemeen geldt: in Scandinavië moet je altijd en in alle regio’s rekening houden met extreme weersomstandigheden. Toch zijn er enkele fundamentele klimatologische omstandigheden waar je rekening mee kunt houden bij de planning van je wintertocht.

Over het algemeen is het aan de kust milder dan in het binnenland, omdat het klimaat aan zee sterk wordt beïnvloed door de Golfstroom. In het binnenland en in het oosten van het land heerst daarentegen over het algemeen een continentaal klimaat met soms extreem lage temperaturen onder nul, vooral in Noord-Scandinavië. Van november tot april moet je hier vooral op bergpassen rekening houden met veel sneeuw. Tijdens zware sneeuwval met vaak bijbehorende gladheid worden regelmatig wegen afgesloten.

Let op wegafsluitingen

Tijdens een wegafsluiting moeten voertuigen vaak enkele uren wachten voordat deze routes vrijgegeven worden voor een passage in konvooi. Onder leiding van een speciaal voertuig – de ledebil – word je dan veilig enkele kilometers over de pas of door het sneeuwlandschap geleid. Om je voor te bereiden op deze wachttijden en afsluitingen moet je altijd voldoende brandstof in de tank, dekens en warme drank bij je hebben. Ook een zaklamp met batterijen kan erg handig zijn aangezien het vroeg donker wordt.

Tip: sommige routes zijn in de wintermaanden volledig afgesloten. Op de overzichtelijke website van de Noorse wegenautoriteit (Statens Vegvesen) kun je je vroegtijdig informeren over mogelijke wegafsluitingen van toeristenwegen en ook afgelegen routes.

• Over het algemeen worden de wegen in Scandinavië niet zo goed schoongemaakt als we gewend zijn in Nederland. Meestal wordt alleen de sneeuw weggeschoven en een beetje gestrooid.
• Vooral in Noord-Noorwegen, bijvoorbeeld ten noorden van Trondheim, moet je daarom vaak rekening houden met ijs op de wegen in de winter, omdat hier zeer wisselende weersomstandigheden heersen (ijzel, sneeuwval en kou).
• In de oostelijke delen van Noorwegen moet je daarentegen meestal rekening houden met een vaste sneeuwlaag. Hier kom je over het algemeen langzaam vooruit en moet je voldoende tijd inplannen voor je route.

Deze banden heb je nodig voor de winter in Scandinavië

Het spreekt voor zich dat je tijdens je wintervakantie in Scandinavië een winterbestendige camper en goede winterbanden nodig hebt. Die laatste zijn sowieso verplicht. Voor noodgevallen heb je tijdens de winter extra hulpmiddelen aan boord, zoals sneeuwkettingen, dekens en een schop. Sneeuwkettingen zijn in de meeste Scandinavische landen sowieso verplicht voor voertuigen boven de 3,5 ton. Lees als voorbereiding onze gids: Montage, aankoop en aanbieders: alle informatie over sneeuwkettingen voor de camper.

Onze tip: gebruik spijkerbanden

Rijd je ten noorden van de poolcirkel, dan gebruik je idealiter spijkerbanden. Voor de lokale bevolking is het daar gebruikelijk om in de winter met spijkers te rijden. Als toerist kun je ofwel gebruikmaken van speciale sneeuwkettingen met spikes (verkrijgbaar in Nederland) of je doet het zoals sommige ervaren winterrijders. Je koopt ter plaatse de juiste banden, slaat ze op bij een bandenservice naar keuze en laat ze bij elke vakantie naar Noord-Scandinavië monteren. Bij de terugreis naar Nederland wordt er dan omgewisseld. Het is niet goedkoop, maar veilig en effectief. Deze optie is wel echt alleen zinvol bij regelmatige en langere wintertochten door Scandinavië.

Tips voor campings in Scandinavië in de winter

In de winter kun je bij extreem lage temperaturen beter op een van de lokale campings verblijven. Veel daarvan zijn in Scandinavië ook in de winter geopend en aangepast aan deze omstandigheden. Zo vind je bijvoorbeeld verwarmde drinkwateraansluitingen, droogruimtes en andere voorzieningen die een verblijf in de winter gemakkelijker maken. Ook ben je daarbij niet volledig afhankelijk van de systemen in je voertuig en staan je er in geval van extreme weersomstandigheden niet alleen voor.

Veel lokale vaste kampeerders zijn ook in deze tijd in hun caravans en tenten aanwezig en zijn waardevolle buren tijdens het winterkamperen. Een verblijf op een camping is altijd een geweldige gelegenheid om mensen uit de regio te leren kennen en tips te krijgen voor uitstapjes in de omgeving, activiteiten in de mooiste wintersportgebieden en gedetailleerde routeplanning.

Mooie plaatsen voor winterkampeerders in Scandinavië

Topcamp Hallingdal, Noorwegen

Geweldige plek in het indrukwekkende berglandschap tussen Oslo en Bergen. Ten zuiden van de camping ligt het wintersportoord Geilo – de poort naar nationaal park Hardangervidda. In de winter is het Hardangerviddaplateau een van de populairste gebieden voor skitochten in Noorwegen.

Skellefteå Camping, Noord-Zweden

Het hele jaar door goed uitgeruste camping, dus ook in de winter. Er is naast de camping een skigebied met stoeltjeslift en de mogelijkheid om apparatuur te huren.

Camping Strynsvatn, Fjord-Noorwegen

Prachtige plek op een droomlocatie aan de oever van het schilderachtige Oppstrynsvatnetmeer en met een geweldig uitzicht op de omliggende bergen. Vanaf de camping zijn verschillende wandelingen mogelijk in de indrukwekkende natuur.

In de winter moet je je altijd vooraf aanmelden op de camping, zodat de beheerder de toegang en je staanplaats kan vrijmaken. Een korte e-mail naar de beheerder is meestal voldoende. Zelfs als je niet zeker weet of de camping geopend is, vraag je dat snel even na via een mailtje aan de camping.

Belangrijk bij temperaturen onder nul: isolatie van de camper tegen de kou

Een goede isolatie van het voertuig is uiterst belangrijk bij mogelijke temperaturen van min 20 graden en lager. Vooral kampeerbusjes zijn over het algemeen slechts beperkt geschikt voor deze extreme omstandigheden. Over het algemeen zijn echter ook de meeste campers niet volledig en voldoende ontworpen voor temperaturen onder het vriespunt. Toch kom je met enkele maatregelen een heel eind.

Als je onderweg bent in het winterse Scandinavië kun je meestal niet zonder extra isolatiemaatregelen en hulpmiddelen. Je moet van tevoren bekijken waar er bij je eigen voertuig eventuele koudebruggen zijn en welke bouwkenmerken je moet overwegen. Over het algemeen moet je de ramen in de cabine van het voertuig van binnen of buiten isoleren met thermomatten zodra je op je standplaats bent aangekomen. Leer hier hoe je de camper goed isoleert.

Onze top tips voor meer warmte in de camper

• De ramen in het leefgedeelte kun je bij extreme kou isoleren met ingeklemde piepschuimplaten tussen de kunststof ruiten en het rolgordijn.
• Laat gordijnen maken van isolerende microvezelstof, die in de winter eenvoudig in plaats van de hordeur aan de deur kunnen worden bevestigd.
• Maak gebruik van een goed geïsoleerd tapijt voor het zitgedeelte, omdat het daar vaak erg koud kan worden.
• Verder moet je tussen de lattenbodem en het matras een warme deken van natuurlijke vezels leggen om je te beschermen tegen de koude lucht.

Voorkom bevriezing van water en verwarming in de camper

Gebruik tijdens wintertochten uitsluitend het toilet, om onnodige risico’s te vermijden. Voeg aan het spoelwater in de tank een gangbaar antivriesmiddel toe, zoals ook voor de ruitensproei-installatie wordt gebruikt. Zo kan daar niets bevriezen.

Alle andere watersystemen moeten tijdens een wintertocht leeg en ontlucht zijn, alsof je het voertuig in de winterstalling zou plaatsen. In plaats daarvan moet je de keukens en badkamers op de campings gebruiken. Het is te riskant om overdag het voertuig te verlaten zonder zeker te weten dat de verwarming aanslaat als de binnentemperaturen onder het vriespunt komen. Een bevroren waterleiding kan ernstige schade als gevolg hebben.

Tip: voor een kleine watervoorraad neem je een jerrycan met drinkwater mee aan boord, waarvan je de inhoud regelmatig vervangt.

Tips voor de verwarming

We vroegen ervaren winterkampeerders naar goede tips voor verwarming onderweg. We gebruiken standaard de dieselverwarming Truma Combo D 6 aan boord, die tot nu toe betrouwbaar heeft gewerkt. Toch hebben we tijdens de wintertochten een extra elektrische keramische ventilatorkachel aan boord. Aan de ene kant heb je daarmee een back-up als een verwarmingssysteem zou uitvallen. Aan de andere kant creëert de combinatie van beide verwarmingen een gezellige sfeer, omdat de warmte op deze manier anders en beter wordt verdeeld.

Bovendien is het in Scandinavië ook een redelijk goedkope optie om met een elektrische kachel te verwarmen, omdat de stroom op campings meestal aan de hand van een vast tarief wordt berekend. Ongeacht de soms extreme kou moet je regelmatig goed ventileren om het vocht door condensatie en waternevel uit het voertuig te krijgen en problemen met schimmel te voorkomen.

Onze conclusie: voorbereiding is alles bij winterkamperen in Scandinavië

Bovenstaande lijkt een hele waslijst aan voorbereidingen, maar winterkamperen in Scandinavië is vooral heel leuk. Maar je moet wel enkele punten in overweging nemen die bij kamperen in warmere gebieden niet zo relevant zijn. Met nuchter boerenverstand en een goede voorbereiding wordt de wintertocht waarschijnlijk een onvergetelijke ervaring. En als dan het noorderlicht aan de hemel verschijnt, dan vergeet je de kou om je heen gegarandeerd.